CZY KAWA JEST SZKODLIWA?

Kofeina jest nam znana od wielu, wielu lat - na pewno wiesz, że znajduje się nie tylko w kawie, ale również napojach energetycznych, herbacie czy w kakao (czekolada też się w to wlicza!). Dla wielu z Was, to również nieodłączny element dnia. Czasami bez kawy nie da się po prostu funkcjonować, a jej smak niesamowicie uzależnia. Ale jak to w końcu jest z tą kofeiną i kawą? Czy jest szkodliwa? Jeśli tak, to w jakich ilościach?

Co to jest kofeina i jak działa?

Kofeina to naturalny stymulant, który występuje w herbacie, kawie i ziarnach kakaowca. Ma bezpośredni wpływ na mózg i układ nerwowy - wpływa pobudzająco, poprawiając skupienie i zmniejszając uczucie zmęczenia.

Kofeina jest przyswajana do organizmu z jelit do krwiobiegu. Następnie dostaje się do wątroby, gdzie jest rozkładana na składniki, mające wpływ przede wszystkim na pracę mózgu. Kofeina oddziałuje na receptory adenozyny - neurotransmitera, który ma wpływ na rozluźnienie i uczucie zmęczenia. Naturalnie jego poziom zwiększa się w ciągu dnia, co sprawia, że wieczorem jesteśmy naturalnie zmęczeni i kładziemy się spać (1). Kofeina przyłącza się do cząsteczek adenozyny bez ich aktywacji i blokuje jej działanie. To sprawia, że przestajemy odczuwać zmęczenie i rozpiera nas energia. Kofeina może również podnosić adrenalinę i zwiększać poziomy dopaminy (2). A to wszystko sprawia, że czujemy się młodsi (i piękniejsi).

Kofeina osiąga szczyt swojego działania po około godzinie od jej spożycia (3) - może kojarzysz “power napy”, gdzie zaleca się szybką drzemkę od razu po spożyciu kawy. Jej działanie ma nas wybudzić w odpowiednim momencie, a taka krótka regeneracja dodać jeszcze więcej energii.

Jaka ilość kofeiny dziennie jest bezpieczna?

Zaleca się, by dorosły człowiek nie spożywał więcej niż 400 mg kofeiny na dobę. Można to oczywiście porównać do ilości kofeiny, ale każdy tak naprawdę przygotowuje ją na swój sposób oraz z różnych odmian kawy.

Tutaj warto pamiętać, że kofeina to nie tylko kawa. Spożywając herbatę (zwłaszcza Yerbę!), energetyki czy napoje typu Pepsi, dostarczamy sobie dodatkową dawkę kofeiny. Kofeinę zawiera też kakao (czyli czekolada, napoje czekoladowe i inne) i nawet kawa bezkofeinowa! Zwróć uwagę co i w jakich ilościach pijesz lub jesz, żebyś miała pewność co do Twojej dziennej ilości kofeiny w diecie.

Pozytywny wpływ kawy na organizm

Jak się okazuje, kawa ma kilka prozdrowotnych właściwości, które zdecydowanie warto poznać. Co ciekawe, taki wpływ na organizm ma nie tylko zwykła kawa, ale również ta bezkofeinowa. W obu przypadkach - oczywiście stosowana regularnie (4). Jeżeli chcesz pić kawę, rób to codziennie - w innym razie Twój organizm może być obciążony przez kofeinę, na którą będzie bardziej wrażliwy. Mogą pojawić się drżenie rąk, niepokój, stany lękowe, przyspieszone bicie serca, nadmierna potliwość i inne - nawet jeżeli to przechodzące symptomy, nie są one korzystne dla organizmu.

Poprawia nastrój i skupienie

Kofeina wpływa na podwyższenie poziomu dopaminy i norepinefryny, w związku z czym pozytywnie oddziałuje na chęć do życia, poziom energii i zdecydowanie poprawia poziomy motywacji (5). Dodatkowo, wpływa pozytywnie na poziom skupienia i czas reakcji (6). Nic dziwnego, że świetnie sprawdza się w pracy i poprawia nawet najgorszy dzień - lepsze skupienie, dobry humor i więcej zapału do działania to coś, czego potrzeba nam przez większość czasu. Warto tutaj też dodać, że osoby pijące kawę mają znacznie mniejsze ryzyko zachorowania na depresję! (7)

Zwiększa wydolność organizmu

W przypadku trenowania, kawa (przede wszystkim kofeina) ma bardzo pozytywny wpływ na zwiększenie “mocy”. Kofeina podnosi tolerancję na zmęczenie (6) oraz opóźnia odczuwanie osłabienia mięśniowego poprzez wydłużenie oddziaływania glukozy zmagazynowanej w mięśniach (8).

W wielu badaniach zaobserwowano, że kofeina przed treningiem poprawia wydolność, również w przypadku wysoceintensywnych treningów czy oporowych (nie tylko treningów typu cardio). Warto również wiedzieć, że kofeina zmniejsza odczuwany wysiłek, co sprawia, że treningi wydają się łatwiejsze! (9)

Teraz nieco skrócę, żeby nikogo nie zanudzić!

  • Kawa wspiera układ sercowo-naczyniowy, oczywiście w przypadku, gdy jest pita regularnie. Mogłoby się wydawać, że jest zupełnie odwrotnie, ale okazuje się, że kawa obniża ryzyko zawału (10)! Wszystko sprowadza się przede wszystkim do regularnego picia kawy.
  • Kawa może mieć również pozytywny wpływ na gospodarkę cukrową organizmu, zmniejszając ryzyko cukrzycy typu 2 (11).

Dodatkowo, kawa ma pozytywny wpływ na wątrobę, długość życia, jak również obniża ryzyko powstawania nowotworów i może dobrze działać na bakterie jelitowe, zwiększając ich ilość.

Jak widać, kawa ma całkiem niezły zasób pozytywnego działania. Warto tu wspomnieć, że zwykle chodzi o racjonalne ilości pite regularnie. Co więcej, kawa bezkofeinowa bardzo często wykazuje dodatkowe właściwości.

Jak pić kawę?

Przede wszystkim - z głową. Wlewanie w siebie hektolitrów kawy nie spowoduje, że poczujesz się lepiej. Zaleca się spożywanie jednej kawy dziennie, najlepiej w godzinach około południa. Kofeina wpływ negatywnie na sen, zatem nie warto pić kawy i innych napojów, które zawierają kofeinę, do 6-8 godzin przed snem (12). O tym, jak ważny jest sen, pisałam w innym artykule - TUTAJ.

Jeżeli lubisz smak kawy i po prostu chcesz pić, przerzuć się na bezkofeinową. To zdecydowanie lepsze rozwiązanie, niż nadmierna ilość kofeiny w ciągu dnia.

BIBLIOGRAFIA

  1. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11283304/
  2. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18088379/
  3. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/j.1750-3841.2010.01561.x
  4. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7019838/
  5. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1356551/
  6. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/j.1750-3841.2010.01561.x
  7. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/mnfr.201500620
  8. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7960313/
  9. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1600-0838.2005.00445.x
  10. http://stroke.ahajournals.org/content/early/2013/03/14/STROKEAHA.111.677500
  11. https://link.springer.com/article/10.1007/s00394-013-0603-x
  12. https://jcsm.aasm.org/doi/10.5664/jcsm.3170
do góry
Sklep jest w trybie podglądu
Pokaż pełną wersję strony
Sklep internetowy Shoper Premium